INTERVIEW | The Damned and Dirty - Ouwehoeren tegen een boom is zinloos

Tekst: Jan Blaauw

Een interview met The Damned and Dirty. Hoe bereid je je daarop voor? Knoflook meenemen en beschermende kleding aan? Niet nodig gehad. Zelfs de labrador zat schoon gewassen op de bank na een zwemtocht door de sloten in de buurt. 'Rolling Into Town' staat in dozen opgestapeld. Micha Sprenger en Kevin de Harde zijn blij met het resultaat.

Roots

Voor Micha begon het 'echte' bandleven toen hij veertien was en in een punkband speelde. "Ik had het gitaarspelen een beetje onder de knie en hield ook van bands als The Rolling Stones. Ach ja, je denkt dat je alles al kunt. Hard spelen is het uitgangspunt en dan is het al snel goed. Je ontwikkelt je stap voor stap. Maar op een gegeven moment hoorde ik Muddy Waters. Daar was ik echt van ondersteboven. Het charisma van die man, zijn sound en hoe het swingt, dat vind ik gewoon te gèk. Zo ben ik in de blues gerold. Een en ander resulteerde uiteindelijk in de band Bluesmotel waar ik zo'n zes jaar in heb gespeeld en daardoor ook Kevin de Harde heb leren kennen. In Bluesmotel speelden we meer Chicago blues, vrij rechttoe recht aan. In tegenstelling tot The Damned and Dirty waar we toch proberen om meer variatie in spelstijlen te brengen. Ook op onze nieuwe cd worden akoestische stukken afgewisseld met een 'grotere' bezetting die de echte delta blues benaderen." Daarnaast heeft Micha een opleiding gevolgd aan het Rotterdams Conservatorium Codarts en werkt als gitaardocent.

Kevin heeft een totaal andere achtergrond. In het dagelijks leven is hij programmeur en webdeveloper. "Geen enkele muzikale opleiding, what so ever", aldus de vocale en mondharmonica helft van The Damned and Dirty. De eerste kennismaking met muziek liep via zijn vader. "Mijn vader was fan van bands als Deep Purple, Led Zeppelin, Jimi Hendrix, AC/DC. Dat vond ik ook lekkere muziek totdat ik aanraking kwam met blues. Kan ook nog wel aan mijn vader hebben gelegen hoor, dat weet ik niet meer precies. Hij draaide in zijn jeugd veel van Cuby and the Blizzards, Q65, Rob Hoeke en dat zal zich ongetwijfeld hebben genesteld in mijn herinneringen. De reden voor mij om blues te willen spélen was de 'Live at Newport' registratie van Muddy Waters. Briljante plaat. Beste plaat ooit. Punt! Maar na verloop van tijd wil je niet blijven hangen in die twaalf maten blues. Ik kreeg wat meer ervaring in het schrijven van teksten en wilde andere 'muziekvormpjes' maken."

Bluesmotel en ontwikkeling

Terwijl de schoongewassen labrador zich meer en meer mijn kant opdringt vervolgt Kevin zijn verhaal. "Met Bluesmotel speelden we vooral covers. Zo ook op de eerste cd van deze band. De reacties waren goed, mensen vonden het geweldig máár er zaten ook reacties bij in de trent van 'Jammer dat we de zoveelste uitvoering horen van Hoochie Coochie Man' enzovoorts. Toen hebben we besloten om het roer om te gooien en zijn we uit het niets zelf gaan schrijven. Dat ging ons, onverwacht, best makkelijk af. Micha komt vaak met loopjes of schema's en ik vul de teksten in. Ik werk ook wel vanuit een verhaal wat in mijn hoofd zit. De eerste regel heeft dan al de kiem voor het verdere verloop in zich. Maar vaak laat ik het ook ontstaan. Dan raak ik geïnspireerd door Micha's ideeën. En... ik laat zaken ook wel liggen tot de deadline héél dichtbij komt. Micha vervloekt me daar wel voor. 'Heb je die tekst nou al een keer klaar?' vraagt ie dan, twee dagen voor we de studio ingaan, haha!"

Kevin is wat voorzichtig om te zeggen dat al zijn teksten heel erg diep gaan. "Soms hebben we een idee dat zo 'catchy' is, daar passen we naadloos een tekst op en dan loopt het als vanzelf. Ik vind het belangrijk om zowel muzikaal als qua tekst ruimte te laten voor de luisteraar. Ik hoef niet zonodig aan alles invulling te geven. Natuurlijk zitten er songs tussen die voor mij een meerwaarde hebben, maar dat gegeven hou ik dan voor mijzelf. Dat ga ik niet aankondigen. Wederom omdat ik mensen hun eigen gedachten niet wil remmen. We hebben wel zo onze stokpaardjes waar we tegenaan schoppen, je zou ze als clichés kunnen benoemen, maar we kiezen daar nooit voor omdat het 'makkelijk' is. Persoonlijk hou ik wel van een paar verbale trappen uitdelen en ouwehoeren tegen een boom is zinloos!"

The Damned and Dirty duo

Live optredens doen de heren met zijn tweeën, maar bij studio-opnames worden ook gastmuzikanten uitgenodigd. Micha vindt dat ok. "Het is geen vaste setting maar geeft ons meer creatieve vrijheid. We nemen songs op met alleen gitaar en zang, maar bij andere nummers voegen we bas en drums toe of alleen een orgeltje. Maar we zitten zeker niet vast aan een bandsetting. We hebben nu drie cd's met materiaal maar spelen live lang niet alles. Het moet toch als duo te behappen zijn.

Voor de introductie van hun nieuwe cd in Paradiso kiest The Damned and Dirty ervoor om ook een set met extra muzikanten te spelen. "Om het wat smeuïger te maken", aldus Kevin. We staan in Paradiso en willen echt uitpakken. We beginnen de avond als duo en in de tweede helft van het optreden gooien we er een band tegenaan. Om het feestgehalte wat omhoog te brengen. Na vijfenveertig minuten tranentrekkende bluesjes is het publiek er wel aan toe om te merken dat het allemaal reuze meevalt."

Live omstandigheden

Optreden met twee man is hard werken. Micha hierover: "Je bent gewoon heel kwetsbaar met zijn tweeën. De ene keer heb je de volle aandacht en de andere keer ben je behang. Dan ouwehoeren mensen door je muziek heen en ben je eigenlijk kansloos. Maar we zijn zeker gegroeid in onze presentatie en kunnen live de boel wel naar onze hand zetten." Kevin de Harde vult aan: "Als je met een band speelt heb je altijd iemand achter je om op terug te vallen. Maar als duo moet je op je tenen lopen en je merkt pas na afloop van een concert hoe inspannend dat eigenlijk is."

Dat harde werken levert resultaat op. Het eerste project dat The Damned and Dirty hebben opgenomen bezorgde ze meteen een award voor 'Best Dutch Blues CD 2012'. "Hilarisch want fysiek bestaat die cd niet" begint Kevin, "We kozen ervoor om alle tracks op onze website te plaatsen zodat mensen de nummers gratis konden downloaden. Dan wordt je muziek veel sneller verspreid en bereik je meer mensen. We hadden de opbrengst van een cd-verkoop toen niet nodig en dat werkte echt heel goed. De enige cd die voor het eerste project is gemaakt zit vastgeplakt op de voet van de award."

Recensies waren lovend. Nationale en internationale waardering, onnederlandse blues. Hun tweede album 'Sell Your Soul' is het daarop volgende jaar opnieuw uitgeroepen tot 'Best Dutch Blues Album 2013'. "We gaan voor de hattrick, humor toch?" Kevin de Harde doelt op de nieuwe Damned and Dirty cd 'Rolling Into Town'. "Wij relativeren zo'n award best wel. Het helpt om onze muziek prominenter op de kaart te krijgen wat weer resulteert in meer optredens en betere condities om te kunnen spelen. Maar uiteindelijk doen we toch ons eigen ding, award of niet."

Ondanks de lovende kritieken uit het buitenland zijn beide heren nog niet echt over de grens gegaan met hun muziek. Micha: "Ook hier geldt dat we dat zelf moeten aanpakken. Je begint op nul. Contacten leggen en zo. En duidelijk maken dat je van plan bent om op tournee te gaan. Het is gewoon niet zo dat je met een goede kritiek uit het buitenland meteen gebeld wordt met de vraag 'Wanneer komen jullie?'. We hebben geen verwachtingen wat dat betreft. Het voortraject is tijdrovend, zeker als je, zoals wij, naast de muziek ook je werk hebt. Maar de plannen zijn er wel."

Eigen ding

Je 'eigen ding doen' betekent voor Micha en Kevin dan ook écht alles zelf doen. De composities, teksten, uiterlijke randverschijnselen, de profilering, marketing en boekingen. Alleen voor de geluidopnames wordt hulp van buitenaf ingeschakeld om zo vrij en zorgeloos mogelijk te kunnen presteren in de studio. Micha stelt het duidelijk: "Als je geen label hebt die je support en je wilt toch je muzikale ei kwijt dan moet je zelf aan de slag. En met internet heb je de kans om ver te komen." Beide heren zijn kritisch over hun uitstraling. Het hele gevoel moet kloppen. Op alle punten.

Kevin: "Wij doen er vanaf het begin alles aan om het product er te laten uitzien als een volwaardig en professioneel project. In de fotografie kozen we een tijdlang voor zwart-wit met veel contrast. In combinatie met onze muziek zorgt dat voor een impact waarbij de vlag de lading dekt. Met 'Rolling Into Town' heb ik geprobeerd wat bewerkte kleuren te gebruiken als logisch vervolg op de zwart-wit stijl. En ik verwerk er visuele grapjes in waarop ik nooit een antwoord geef als ernaar wordt gevraagd, haha!"

Nu en straks

Hoe lang kun je doorgaan binnen het stramien wat The Damned and Dirty volgen? Raakt het niet een keer op? Verzadigd? Het antwoord komt van Kevin: "Op 'Sell Your Soul' zijn we wat spelstijl betreft best breed gegaan binnen het idioom. Allerlei hoeken ingedoken om te verkennen. Dat resulteerde in, voor ons in elk geval, een cd waarvan we dachten 'hoe gaan we dit evenaren?'. Maar uiteindelijk gebeurt dat dus met 'Rolling Into Town' opnieuw. Althans dat vinden wij. Ik kan niet in de toekomst kijken maar we hebben niet het gevoel dat de koek op is." Micha vervolgt: "Ik maak muziek die ik zelf leuk vindt. Dat is mijn drijfveer. Zodra je je muziek de wereld in stuurt heeft iedereen zijn eigen mening over het resultaat. Als je muziek goed wordt ontvangen dan is dat mooi meegenomen, maar voor mij niet leidend of bepalend om met muziek bezig te zijn."

Voor Kevin is met name het ontstaan van een nummer, opgebouwd uit een paar losse accoorden en tekstflarden, werkend naar een complete song het meest aantrekkelijk van muziek maken. "Optreden is prima maar vooral het creatieve proces vind ik een geweldige ervaring. En ook ik maak muziek omdat ik het leuk vind. Hoe een ander daarover denkt maakt mij niet heel veel uit. Hoewel het gaaf is als mensen échte waardering kunnen opbrengen voor wat we doen. Binnen de scene zijn we onderscheidend in onze bezetting en manier van spelen. Ralph de Jongh is bijvoorbeeld ook iemand die het op zijn eigen unieke en vrije manier doet. Beide spelen we akoestisch of semi-akoestisch maar in uitvoering zit een groot verschil. Bij ons groeit een nummer naarmate we het vaker spelen. En hoe vertrouwder we raken met een song des te makkelijker kunnen we improviseren. Maar in eerste instantie houden we ons aan de structuur."

Micha voegt er aan toe: "Commercieel gezien hebben wij niet de illusie dat wij een hit gaan scoren. De bluesmarkt is daarvoor te beperkt. Je zit toch in een ons-kent-ons circuit, vaak dezelfde gezichten en blues is een niche." Kevin: "Onze grootste wens is dan ook om toch buiten de bluesscene te kunnen treden en gezien onze muziekstijl klinkt dat behoorlijk tegenstrijdig. Maar ook daarin trekken we ons eigen plan. We maken gewoon lekkere muziek, hebben een eigen smoel, willen een verhaal vertellen. En dat ook breder trekken dan alleen de blues."

Theatertrend

De trend dat bands het theater ingaan is als opmerking voldoende voor de labrador om haar kop omhoog te bewegen. "Wij hebben geen ervaring met theater" begint Kevin. Micha vervolgt "Wij spelen weleens in een soort van theatersetting. In het begin vond ik dat moeilijk omdat iedereen je van heel dichtbij op je vingers zit te kijken terwijl er met een band letterlijk altijd meer afstand is tussen jezelf en het publiek. Maar je muziek komt wel volledig tot zijn recht." Kevin vult aan "Ik sta er niet afwijzend tegenover maar het moet geen kleinkunst worden, want daar heb ik helemaal niets mee. En ook geen gekunsteld 'nummertje na nummertje' spelen. Ik denk dat we er ook niet klaar voor zijn. We krijgen nu pas echt door hoe we het aantrekkelijk weten te houden in onze presentatie maar voor het theater praat je toch over een heel andere vorm. Je moet dan gaan nadenken over hoe je een en ander aan elkaar kunt koppelen. We leren snel maar dat zie ik nog niet een-twee-drie gebeuren. Ik heb ooit een bluesact gezien in het theater. Maar die paar zielige strobaaltjes waarop men zat om muziek te maken trokken het compleet in het belachelijke. Alsof stro op een podium ook maar iets met blues te maken heeft...

De meerwaarde voor ons is onszelf te zijn. Ook straks tijdens onze cd-presentatie op 17 november in Paradiso. Daar ontlenen we onze authenticiteit aan. Daar komt ons publiek op af."